Per 1 januari 2020 verandert de duur van de partneralimentatie. In dit artikel leg ik in vijf vragen en antwoorden uit wat de gevolgen van deze verandering zijn.
Vraag 1: waarom verandert de partneralimentatie?
Er wordt een wet ingevoerd, de Wet herziening partneralimentatie. Deze wet regelt dat de partneralimentatie wijzigt. Hij wordt per 1 januari 2020 van kracht.
De achterliggende gedachte is dat de partneralimentatie eerlijker, simpeler en korter moet worden. Er is geen maatschappelijk draagvlak meer voor het oude systeem, waarin vaak twaalf jaar partneralimentatie betaald moest worden. In de meeste gevallen is het de man die zijn ex-vrouw nog jaren alimentatie betaalt. Een systeem dat niet meer van deze tijd is gelet op het feit dat mannen en vrouwen tegenwoordig een gelijkwaardige positie hebben.
Vraag 2: hoe lang moet nu partneralimentatie betaald worden?
Als er kinderen zijn, moet nu maximaal twaalf jaar partneralimentatie worden betaald. Bij een huwelijk zonder kinderen dat vijf jaar of langer heeft geduurd is de duur van de partneralimentatie ook maximaal twaalf jaar. Duurde een huwelijk zonder kinderen korter dan vijf jaar, dan wordt nu alimentatie betaald zo lang als het huwelijk heeft geduurd.
Vraag 3: wat verandert er met ingang van 1 januari 2020?
Het uitgangspunt is dat de verplichting om partneralimentatie te betalen wordt verkort tot de helft van de duur van het huwelijk met een maximum van vijf jaar.
Hierop zijn drie uitzonderingen:
- er moet maximaal twaalf jaar partneralimentatie worden betaald als er kinderen zijn van jonger dan twaalf jaar (twaalf jaar indien het jongste kind 0 is). De betalingsverplichting eindigt dan op de datum waarop het jongste kind twaalf wordt
- er moet partneralimentatie worden betaald tot de pensioendatum van de ontvanger als het huwelijk langer dan vijftien jaar heeft geduurd en de ontvanger binnen tien jaar recht heeft op AOW
- er moet maximaal tien jaar partneralimentatie worden betaald als het huwelijk langer dan vijftien jaar heeft geduurd, de ontvanger ouder dan 50 jaar is én meer dan 10 jaar is verwijderd van de AOW-leeftijd (deze uitzondering geldt tot en met 2026).
Bij een samenloop van uitzonderingen geldt de langste termijn.
Het nieuwe systeem kan er in de praktijk dus op neerkomen dat alsnog twaalf jaar partneralimentatie moet worden betaald, net zoals in het oude systeem. Maar dit is niet meer de hoofdregel maar de uitzondering.
Verder is er nog een hardheidsclausule. Er kan een uitzondering worden gemaakt voor schrijnende gevallen, als de verkorting onredelijk slecht uitpakt voor de ontvanger. Je kunt hierbij denken aan een ouder die de zorg voor een meervoudig gehandicapt kind heeft, waardoor hij of zij niet kan terugkeren naar de arbeidsmarkt. In zo’n geval kan de rechter bepalen dat langer partneralimentatie moet worden betaald.
Vraag 4: wat betekent de verandering als ik nu al partneralimentatie betaal of krijg?
Als je nu al partneralimentatie betaalt of krijgt, heeft de wet geen gevolgen voor jou. De wet geldt alleen voor de verplichting tot het betalen van partneralimentatie die na 1 januari 2020 voor het eerst wordt afgesproken of waarvoor na 1 januari 2020 een eerste verzoekschrift tot vaststelling partneralimentatie (bij het echtscheidingsverzoek) bij de rechtbank is ingediend.
Dit betekent dus dat het nogal een verschil maakt of voor of na 1 januari 2020 alimentatie wordt gevraagd. Er kan zeven jaar recht op partneralimentatie ‘verdampen’ als pas na 1 januari 2020 actie wordt ondernomen.
Vraag 5: heeft de wet herziening partneralimentatie ook gevolgen voor kinderalimentatie?
Nee, de wet geldt alleen voor partneralimentatie.
Mijn tips
Er gaat meer veranderen in 2020. Ten eerste: elk jaar gaat de alimentatie omhoog met de wettelijke indexering. In 2020 is dit 2,5%. Vergeet dit niet. Het is bij partneralimentatie trouwens mogelijk om af te spreken dat de indexering niet wordt betaald. Bij kinderalimentatie kan dit niet, die wordt altijd geïndexeerd.
Ten tweede: de aftrekpost. Degene die partneralimentatie betaalt, mag dit opvoeren als aftrekpost voor de inkomstenbelasting. De hoogte van deze aftrekpost wordt in vier jaar afgebouwd van 51,95% naar 37,05%. Meer informatie daarover vind je hier. Over 2020 is de hoogte van de aftrekpost 46%. Ook dit is iets om rekening mee te houden, want het kan ervoor zorgen dat je minder partneralimentatie kunt betalen. Dat kan dus een wijzigingsgrond opleveren en een reden zijn om de rechter te vragen de hoogte van de partneralimentatie te wijzigen.
Mijn laatste en belangrijkste tip: bedenk goed wat in jouw situatie verstandig is.
Als je wilt scheiden en je hebt recht op partneralimentatie, dan is het verstandig om nog voor 1 januari 2020 actie te ondernemen. Maar ben jij juist degene die partneralimentatie moetbetalen dan kun je beter wachten tot na 1 januari 2020. Als je twijfelt over wat de nieuwe wet voor jou betekent, neem dan contact met me op. Ik leg het je graag uit.